Werelden achter de zorg 2.0 doorbreekt bestaande, giftige denkkaders (4/7)
Op IJsland is Hákarl een nationale delicatesse. Dat de meeste toeristen zo’n stukje Groenlandse haai doorgaans afslaan - dankzij maandenlange fermentatie is het vlees van de haai niet langer giftig - doet voor ons verhaal niet ter zake. Het punt is dat er tijd nodig was om van iets giftigs iets eetbaars te maken. Het totstandkomingsproces van het boek ‘Werelden achter de zorg 2.0’ heeft maar liefst twee jaar in beslag genomen. Waren de inzichten die ontstonden dermate giftig dat we twee jaar nodig hadden om deze te laten fermenteren?
Zonder meer waren we verrast toen we, ergens aan het begin van het proces, tot een aantal inzichten kwamen die niet zo lekker pasten in onze bestaande denkkaders, maar die we evenmin terzijde konden schuiven. Vandaar dat we gewoon ook echt tijd nodig hadden om:
- De impact ervan tot ons door te laten dringen.
- Samenhang te krijgen in de veelheid aan inzichten en gedachten.
- Op zoek te gaan naar manieren om deze inzichten hanteerbaar te maken.
Weerbarstige werkelijkheid
Wat waren dan die nieuwe inzichten? Allereerst dat onze wereld, en eens temeer die van de zorg, onder spanning staat van twee krachten. Enerzijds het verlangen naar een betekenisvol leven. Anderzijds het onbehagen over de ervaren ongelijkheid. Een volgend inzicht was dat mensen die zich herkennen in de pool van het verlangen een andere groep vormen dan degenen die zich herkennen in het onbehagen. Men hoort tot sociaal-maatschappelijke lagen, woont in andere geografische gebieden en verschilt qua inkomen.
We ontdekten een weerbarstige werkelijkheid die zich niet laat vangen in vooraf bedachte plannen en concepten. Wat in de ene plaats en in het ene zorgsegment werkt, voldoet mogelijk niet in een andere plaats of in een ander segment. Woon- en leefsituaties van zorgvragers wijken zodanig van elkaar af, dat voor initiatieven steeds meer maatwerk nodig is. Wat betekent deze versnippering van de sociale werkelijkheid? Vaak dat het sociale netwerk niet in staat is om de gewenste steun te bieden. Het zal voor zorginstellingen steeds belangrijker worden om in te zetten op het creëren van sociale samenhang in wijken en buurten.
Sprints
Het werk aan het boek deden we in de vorm van korte sprints, die steeds moesten uitmonden in concrete resultaten. Dat was vooral ingegeven door de aard van ons beroep: we konden gewoon relatief weinig tijd vinden om samen na te denken. Meestal was dat een hele dag die begon met het maken van een werkplan voor die dag, debatteren over de teksten en het vaststellen van de resultaten.
Elke keer zorgden we ervoor een haalbaar (‘sprintbaar’) doel voor ogen te hebben: ‘we herschrijven vandaag hoofdstuk 5’, of ‘we assembleren de stukken die we nu hebben’, etc. Dat we daarmee ook agile werkten, bedachten we pas achteraf.
Maar dat juist de periodes tussen de intensieve debatten, met ruimte om nog eens rustig na te denken over de bevindingen en deze, misschien wel onbewust, te verwerken, essentieel zouden zijn, hadden we van tevoren niet kunnen bedenken. Zo konden de ideeën rustig rijpen. Zoals die Groenlandse haai, dus.
Geschreven door: Margreeth Hidding
Blogreeks ‘Werelden achter de Zorg’
In een blogreeks geven we u alvast een kijkje in de nieuwe uitgave van het boekje ‘Werelden achter de Zorg’. We gaan o.a. in op vragen als ‘Wat heeft de huidige situatie nodig?’, ‘Waarom moeten zorgbestuurders tegenwoordig ONAF opereren?’ en ‘Welke vormen kan de zorgverlening anno nu aannemen?‘ .Z
Alle blogs bekijken