Onaf werk leveren: voortmodderen in de zorg? (2/7)

Onaf werk leveren: voortmodderen in de zorg? (2/7)

Wie behandeling zoekt voor een versleten heup heeft heel andere verwachting van de zorg dan iemand die behandeling zoekt voor een zeldzame spierziekte. Een patiënt met heupklachten stapt in een wereld die aan alle kanten gerationaliseerd en geoptimaliseerd is. Wie daarentegen een zeldzame spierziekte heeft, betreedt een ander universum. Misschien is er een behandeling, misschien niet. Soms is die behandeling nog experimenteel, zonder garantie op succes. Het is maar de vraag of de zorgverzekeraar dit wil vergoeden. Kortom, deze patiënt komt terecht in het vrije spel der krachten.

wat de uitkomst is, hangt voor een belangrijk deel af van hoe goed deze persoon en degenen met wie hij of zij te maken krijgt dat spel weten te spelen. Het is een situatie waarin de patiënt en de zorgaanbieder samen onderweg zijn de beste behandeling vorm te geven. Als zorgbestuurder moet je leren leven met raffelrandjes en onzekerheid. ONAF handelen is hierbij belangrijk. In dit tweede blog van de blogreeks ‘Werelden achter de Zorg’ kunt u hier mee over lezen.

Ook met de bodem van de put in zicht zullen we voort moeten. Grote visionaire keuzes om de zorg betaalbaar te houden hoeven we op korte termijn eigenlijk niet te verwachten. Het wordt dus een soort voortmodderen 2.0 waarbij we het zorgsysteem maar beter voor lief kunnen nemen en daarin de ruimte moeten zoeken voor echte verbetering. De versleten heup en de zeldzame spierziekte zijn illustraties voor de vraagstukken waarmee zorgbestuurders te maken hebben. Al is het eerste voorbeeld uitdagend genoeg, kijk maar naar de moeite die veel kleinere ziekenhuizen hebben bij het op orde houden van de financiën, het voelt nog enigszins vertrouwd om de planbare, relatief laag complexe zorg te organiseren. Daarbij gaat het om het managen van de ‘grote stromen’, waarbij rationalisatie en optimalisatie bondgenoten zijn. Als je daar – met flinke inspanning – slaagt, speel je misschien budget vrij voor die meer complexe vraagstukken als de behandeling van een spierziekte. Die vragen om een heel andere aanpak.

ONAF opereren

Het vrije spel der krachten is een gegeven; elke zorgbestuurder heeft ermee te maken. Een belangrijk deel van het spel is sociaal: rond gezondheidsthema’s vormen zich communities, die strijden om aandacht en middelen. Zorgaanbieders kunnen ervoor kiezen zich actief te bemoeien met zulke communities. Ze kunnen zelfs actief meewerken aan de vorming ervan. Zulk engagement vraagt om ONAF opereren: Namelijk Open staan voor vernieuwing, dus benaderbaar te zijn voor de buitenwereld; Nuttig te zijn voor de betrokkenen; Aansprekend om het momentum te kunnen opbouwen; en Flexibel genoeg te zijn om ruimte te kunnen bieden aan de ideeën van nieuwkomers.

ONAF staat ook voor Fragiel, omdat de ingewikkelde vraagstukken rondom bijvoorbeeld de zeldzame spierziekte steeds weer om maatwerk vragen. Fragiel wil ook zeggen, dat wat nu aanspreekt, morgen weer uit beeld kan zijn. Fragiel vraagt om 'een voortdurende vinger aan de pols' om eens een medische metafoor te gebruiken.

Big data

In het boekje ‘Werelden achter de zorg’, dat we in mei 2020 uitbrengen, kunt u hier meer over lezen. We laten hierin zien dat er geen harde grens is tussen de eerste en tweede lijn. Big data gaat ons steeds beter helpen om stromen te signaleren die zich lenen voor optimalisatie. Investeer daar dus in. Wie een niche meent te herkennen, mag ook aan de markt een voorstel doen.

Geschreven door Hans Westerveld.

Blogreeks ‘Werelden achter de Zorg’

In een blogreeks geven we u alvast een kijkje in de nieuwe uitgave van het boekje ‘Werelden achter de Zorg’. We gaan o.a. in op vragen als ‘Wat heeft de huidige situatie nodig?’, ‘Waarom moeten zorgbestuurders tegenwoordig ONAF opereren?’ en ‘Welke vormen kan de zorgverlening anno nu aannemen?‘ .


Simone Swartjes
15-06-2020