Groei aantal reguliere verpleeghuizen niet gewenst, op naar een caring community.
Recent haalden consultant Rune Aresvik (bureau Vardetun) en Frans van der Plaat (Verstegen accountants) de landelijke pers met de stelling dat de Nederlandse verpleeghuiszorg tussen nu en 2030 zo’n 35 duizend ouderen extra moet opnemen. Daarvoor zouden honderden nieuwe verpleeghuizen worden gebouwd.
Ik kan uit het artikel niet helemaal opmaken wat voor een soort verpleeghuizen gebouwd moeten worden, maar als het gaat om alleen reguliere verpleeghuizen ‘oude stijl’ met tientallen kamers op een lange gang met een gezamenlijke ruimte om te ontspannen en te eten, dan ben ik geen voorstander. Ik denk ook niet dat daar een ‘markt’ voor is.
Uit onderzoek van Ouderenbond Anbo blijkt juist dat ouderen (vanaf 65 jaar) in toenemende mate behoefte hebben aan andere woonvormen. De huidige trend is dat steeds meer ouderen (95%) zelfstandig thuis wonen en tot op hoge leeftijd ook zelfstandig thuis (in levensloopbestendige kleinschalige woon-zorgvoorzieningen) blijven wonen, gesteund door allerlei innovaties.
Gezien deze ontwikkelingen is het van belang om een transformatie in de ouderenzorg te realiseren: van bricks naar clicks. Met de terugtrekkende overheid en de opkomst van de zorgconsument is de caring community een wenkend perspectief. In een caring community kunnen kwetsbare mensen zo lang mogelijk zelfstandig (en met innovatieve ondersteuning) thuis blijven wonen en meedoen in de samenleving. Ouderen wonen in een ‘gewoon’ huis in een gewone wijk en kunnen terugvallen op medeburgers en voorzieningen in de buurt, zoals:
- een voorziening voor tijdelijke opvang van ouderen, na bijvoorbeeld een operatie of overbelasting van de mantelzorgers;
- als het niet meer mogelijk is om terug naar huis te gaan, komen ouderen terecht in een kleinschalige voorziening op een centrale plek in de wijk. Hier wordt intensieve zorg geboden zonder medisch doelgericht handelen;
- een multigeneratiecentrum voor alle mensen in de wijk, ongeacht leeftijd, gericht op onderlinge interactie.
Alleen als de beschikbare zorgondersteuning in de thuissituatie onvoldoende is, zal de oudere kiezen voor (tijdelijke) opname.Daarmee ontwikkelen de huidige verpleeghuizen zich tot hoog gespecialiseerde instellingen op het gebied van klinische en sociale geriatrie en geriatrische revalidatie.
Goed om te vernemen dat het kabinet met verschillende programma’s en actieplannen de ouderenzorg ferm op de agenda heeft gezet. Zo moet het programma Langer Thuis ervoor zorgen dat ouderen ook in de thuissituatie de juiste zorg krijgen en moet een nieuwe campagne in 2019 leiden tot een herwaardering van het ouder worden. Tevens is via dit programma een borgstellingsfonds ontwikkeld. Hierdoor kunnen kleinschalige levensloopbestendige woon-(zorg)initiatieven gemakkelijk van de grond komen. Ik sta volledig achter deze ontwikkeling en denk dat hier een grote markt voor is.
Geert van der Heijden
Sectorspecialist Zorgvastgoed Rabobank Nederland