Expertmeeting ‘wonen, zorg en samenwerking’
Expertmeeting ‘wonen, zorg en samenwerking’ van Zorgvastgoed.nl levert groepsgesprek op en de wens vaker samenwerking te zoeken.
De door Zorgvastgoed.nl georganiseerde Expertmeeting ‘Wonen, zorg en samenwerking’ op 10 oktober 2024 heeft een diepgaander overleg met de zorgvastgoedsector en de zorg tot stand gebracht. Zowel successen als mislukkingen passeerden de revue in het diepgaande gesprek met twintig deelnemers, die na afloop concludeerden dat het fijn is in contact te blijven en niet allemaal zelf het wiel uit te vinden.
De ontmoetingsruimte van het gloednieuwe Leerdamse verzorgingshuis Huis ter Leede is de plek waar twintig deelnemers uit de wereld van consultancy, zorgverlening, belegging, ontwikkeling en bouw met elkaar in gesprek gaan onder leiding van Remco Vissink.
Dit gloednieuwe Huis ter Leede werd vorig jaar opgeleverd en biedt een thuis aan 85 bewoners. Naast de driehonderd medewerkers van het verzorgingshuis met thuiszorgtak, steken honderdvijftig vrijwilligers hier de handen uit de mouwen. Ook hebben andere organisaties zoals Tafeltje Dekje en een dagbesteding hier hun onderdak gevonden.
,,Zou een bijzondere plek als deze nog kunnen worden opgeleverd anno nu?’’ verzucht een van de deelnemers van de expertmeeting hardop. Rianka Bikker van Zorgvastgoed.nl: ,,Hier in Leerdam waren de omstandigheden zeer gunstig. Er was al een zorgbestemming, een relatief lagere rendementseis en diverse lagen zoals grondeigenaren zaten er niet tussen, omdat deze grond al in bezit was van Woonzorg Nederland.’’
We staan allemaal voor dezelfde uitdaging
Gérard Thaens presenteert aan de hand van actuele zaken de complexiteit van de “zorgvastgoedwereld” en poneert een aantal stellingen. Er komt veel langs, zoals over het belang van ondernemerschap, de rol van zorgkantoren, bureaucratie en over hoe de kwaliteit van zorg onder het vergrootglas ligt van de pers.
‘Je komt als bewoner in een oerwoud aan zorgregeltjes terecht waarbij mensen geen idee hebben waar ze aan moeten kloppen’
Ook de toekomstige investeringen in de zorg vanuit de overheid komen ruim aan bod, waarbij de vragen ‘hoe lang gaat dit nog door’ en ‘hoe lang lukt dit vanuit de overheid nog?’ vanuit de groep omhoog rijzen. Tegelijkertijd wordt binnen het gesprek, aan de hand van een stelling, geconcludeerd dat Nederland als land van de vele regeltjes, het overzicht kwijt aan het raken is binnen de zorgwereld. Dit geldt niet alleen voor de overheid, maar ook voor bewoners van de zorginstellingen zelf. ,,Je komt als bewoner in een oerwoud aan zorgregeltjes terecht waarbij mensen geen idee hebben waar ze aan moeten kloppen.’’
Onbekend maakt onbemind
Ook de samenwerking met huisartsen op nieuwe kleinschalige zorglocaties, levert uitdagingen op. Terwijl -zo merken deelnemers aan de expertmeeting op- als er eenmaal een zorglocatie is, de voordelen voor aangesloten huisartsen groot zijn. ,,Zodra er een huis open is, zie je de omgekeerde beweging en komt een huisarts graag langs om binnen een half uur snel een aantal cliënten te kunnen spreken. Ook het zetten van een griepprik bij vierentwintig bewoners tegelijkertijd is geen uitzondering.’’
De ogenschijnlijke tegenwerking die zorgondernemers en nieuwe wooninitiatieven te verduren krijgen, komt ter tafel. De deelnemers concluderen binnen het gesprek daarover dat weerstand vaak verdwijnt, ook bij GGZ-locaties. ,,Als het er eenmaal is, wordt het door buurtbewoners omarmd.’’
‘Het is van groot belang dat investeerders interesse hebben in de zorgorganisaties. Ga goed in gesprek over de bestaande risico’s en maak wat-als-scenario’s’
De stelling dat beleggers zorgvastgoed meer als risico zien, dan als een kans zorgt voor een geanimeerd gesprek waarin de kanteling die hierin gaande is aan de oppervlakte komt. ,,De visie van beleggers op zorgvastgoed is aan het kantelen, grote pensioenbeleggers zien het als een kans, de fondsbeleggers zijn in opkomst maar particuliere beleggers zien het nog als een risico’’, klinkt het in de groep.
Aan interesse van investeerders aan de deelnemende partijen binnen het zorgvastgoed, valt soms nog een wereld te winnen, zo blijkt. ,,We zijn al oprecht blij als beleggers überhaupt doorvragen naar de businesscase, de continuïteit en andere voorwaarden’’, klinkt het vanuit de groep. Deze opmerking wordt door anderen zeer herkend. ,,Het is van groot belang dat de interesse in de organisaties aanwezig is bij de investeerders. Ga maar eens een goed gesprek aan met elkaar over de bestaande risico’s en maak wat-als-scenario’s.’’
Meer regie bij de gebruikers
Ook de uitdagingen bij het afleveren van gebouwen met de juiste indelingen en randvoorwaarden voor goede zorg komen langs. Zo klinkt de oproep binnen de groep dat de ontwikkeling en realisatie van zorg-gerelateerd vastgoed slimmer, sneller en goedkoper kan door de juiste mensen in te schakelen door ervaringen te delen en niet steeds opnieuw het wiel uit te vinden.
"De vraag is natuurlijk of er tijdens de ontwikkeling op het juiste moment over de juiste zaken wordt gesproken. Zorgvastgoed opgeleverd door een ontwikkelaar met een grondpositie en een huurder, belegger en een aannemer is geen ‘af te braden kippetje.’’ Even later in het gesprek komt de rol van de zorgaanbieders langs die vaak zeer diverse visies op bouwen hebben, wat de complexiteit vergroot. ,,Vaak hoor je twee jaar na oplevering commentaar op de indeling van het gebouw: ‘hoe hebben ze dit ooit kunnen verzinnen?'
Er komen meer uitdagingen langs in de groep, zoals de duurzaamheid van de gebruikte materialen in gebouwen met gehandicaptenzorg en de gevolgen voor investeerders. ,,Looks en feel kunnen er goed uitzien, maar het moet wel duurzaam zijn. Vaak zie je dat de materialen die gebruikt worden voor de wandafwerking en vloeren na een kleine tijd weer moeten worden vervangen.’’
Risico nemen
Annette Van der Poel legt de volgende stelling aan de groep voor: ‘Wanneer je jezelf een maatschappelijke belegger noemt of een ‘impact-fonds’ hebt, dan moet je ook de samenwerking aangaan met zorginstellingen die er financieel slechter voor staan.’
Van der Poel oppert dat een fonds met een groeidoelstelling van 500 miljoen een risico van tien procent mag nemen om ook een financieel minder gezonde instelling op sleeptouw te nemen.
In het gesprek dat daarop volgt komt naar voren dat de diverse visies op de juiste indeling van gebouwen en het kunnen leveren van de beste zorg door de jaren heen divers vastgoed opleverde. Vastgoed dat door de jaren heen minder bestand bleek te zijn tegen de veranderende zorgwereld. Ook het verduurzamings-vraagstuk levert problemen op bij diverse zorginstellingen.
Signaal
Na twee uur blijkt de tijd bij de expertmeeting, waarin de deelnemers in gesprek met elkaar gaan, te kort te zijn. Naast diverse stellingen over beleggers, ontwikkelingen in de zorg en binnen de politieke besluitvormingen, spelen er nog veel meer zaken waarover de aanwezigen graag dieper met elkaar in gesprek willen.
‘De bereidheid is er zeker om met elkaar na te denken en wellicht tot een lijst met aanbevelingen voor een minister mee te geven’
Zo klinkt de oproep vanuit de groep om de krachten vaker te bundelen, ook als het gaat om een signaal naar de landelijke politiek. ,,Hoe kunnen we met elkaar een onderwerp oppakken en een steen in de vijver gooien? Laten we vaker goede projecten en ervaringen delen. De bereidheid is er zeker om met elkaar na te denken en wellicht tot een lijst met aanbevelingen voor een minister mee te geven.’’
In de slotconclusie komt naar voren dat er voldoende interesse is om met elkaar verder te
praten, bijvoorbeeld over de ontwikkelingsvraagstukken van de toekomst. Een van de deelnemers komt met een voorbeeld van een actueel project waarbij vele partijen betrokken zijn: de herontwikkeling van een zorgterrein vol verouderde woningen, gedeelde kamers en een groot duurzaamheidsvraagstuk. Het blijkt ook een terrein met nieuwe mogelijkheden, bijvoorbeeld tot verdichting. Een van de deelnemers: ,,Ik vind het zoeken naar de juiste invulling. En waar te beginnen?’’
‘Tja, merkt Rianka Bikker van Zorgvastgoed.nl op. ,,Er bestaat nu eenmaal nog geen handboek ‘Herontwikkeling Zorgterreinen.’’ Een spontaan idee ontstaat: ,,Laten we een volgende keer verder praten, misschien juist wel op dat terrein, zodat we met elkaar onze ervaringen kunnen delen en met elkaar mee kunnen denken.’
Geschreven door Gijs Kool, Gijs Kool Schrijft
Alle blogs bekijken